دانستنی های طهران قدیممشاغل طهران قدیم

زنبورک و زنبورکچی ها

زنبورکچی ها که بودند؟

زنبورکچی  یا زنبور کچی باشی ، نظامیانی بودند که زنبورک داشتند.این دسته در عهد پادشاهان پیشین قاجار قدر و منزلت بسیار داشتند و شامل عده ای محدودی از افرادی است که قد کوتاه و اونیفرم نارنجی با یراق‌های سرخ و سبز دارند و بر شتر سوارند و توپ های گردانی را که در پشت سر آنهاست، شلیک میکنند.

در عهد فتحعلیشاه این دسته پیوسته هنگامی که شاه سوار بر اسب و یا از آن پیاده می‌شد، سلام سلطانی شلیک می‌نمودند و با آن که هنوز روی کاغذ وجود دارند، این گروه از کار افتاده و به کلی عاطل و باطل دیر یا زود از بین خواهند رفت و تردیدی هم نیست که دیگر درصدد تهیه و تجهیز آن بر نخواهند آمد”. (لرد کرزن، ۷۶۶:۱۳۶۲)

 

زنبورک

در تحقیقات درباره ریشه لغوی این سلاح،

کلمباری “سرهنگ مهندسین قورخانه مبارکه” محمد شاه قاجار (۱۲۵۰-۱۲۶۴ ق) میگوید:  “کلمه زنبورک از زنبور (زنبور عسل) گرفته شده است چون که در واقع وظیفه این گروه نظامی حمله به دشمن در زمانی بود که بر اثر خستگی با گرما و سرما از پا درآمده بود در چنین موقعیتی، این سربازان همانند زنبورهایی که از کندوی خود دفاع می‌کنند، به دشمن حمله ور می‌شدند و امان او را می‌بریدند.” (کلمباری، ۴۶:۱۳۷۴)

 

نوعی اسلحه گرم بین توپ و تفنگ بود  لوله ای به طول سه چارک داشت که ته آن گشاد و دهن آن تنگ  بود سه پایه داشت و آن پایه ‏ها را روی زمین و گاهی هم بر پشت شتر می‏گذاشتند. و هر کدام از گلوله‏ هایش به اندازه یک گردو بود. زنبورک را معمولا به صورت مورب جلوی شتر می بستند و زیر آن خورجینی داشت که باروت و دیگر مواد قرار داشت و در موقع جنگ از بالای شتر  مورد استفاده قرار میگرفت نادر شاه در فتح هندوستان از این اسلحه استفاده شایانی کرده است.

این شترها به گونه ای تربیت شده بودند  که صدای شلیک، آنها را آزار نمیداد و تنها هنگامی که در عرصه جنگ زخم بر می‌داشتند  از فرمان  زنبورکچی سرپیچی کرده  و گاهی پیش می آمد که راکبان خود را هلاک می‌کردند.

گذر زنبورکچی

گذر زنبورکچی در امتداد گذر لوطی صالح قرار داشت که در شمال آن تکیه زنبورک خانه و در جنوب آن چال زنبورک خانه سمت غرب آن عمارت وزیر مختار انگلیس و جنوب آن باغ وزیر مختار انگلیس  بنا شده بود

محل اقامت زنبورکچی

شخص زنبورکچی باشی در عمارت و باغ زنبورکچی اقامت داشت و  قاطر ها وشترهای  حامل  مهمات زنبورک خانه  در گود یا چال  زنبورک خانه  بودند  این گود در نزدیکی بقعه سر قبر آقا( مولوی امروزی )قرار داشت که گود زنبورک خانه نامیده میشد و هر زمان که به آنها احتیاجی پیدا میشد از همان گود به جنگ فرستاده میشدند پس از اختراع اسلحه های جدید این سلاح جزء اساسیه تجملی دربار قاجار شد  و در مناسبتها  ازآن برای شلیک  در مراسم استفاده میکردند

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا